Eğitim Alanında Yapılan Ölçek Uyarlama Makalelerinin İncelenmesi

ÖZ

Bu çalışmanın amacı eğitim alanında yapılmış ölçek uyarlama makalelerinin belirli ölçütler açısından incelenmesidir. Çalışmada 2005-2014 yılları arasında SSCI ve/veya ULAKBİM’de indekslenen 10 dergide yayınlanmış toplam 108 makale incelenmiştir. Makalelerin incelenmesinde araştırmacılar tarafından geliştirilen “Ölçek Uyarlama Süreci Kontrol Formu” kullanılmıştır.

Çalışmanın sonuçlarına göre; ölçek uyarlama çalışmalarında ölçme aracının amacının belirtildiği ve ölçülen yapının kuramsal temellerinin tanıtıldığı görülmüştür. Dilsel eşdeğerlik çalışmalarında genellikle geri çeviri yöntemi tercih edilirken, çevrilen hedef form genellikle sadece hedef gruba uygulanmıştır. Yapı geçerliğinin belirlenmesinde AFA ve DFA’nın araştırmaların çoğunda beraber kullanıldığı, ölçüt geçerliğinin ise genellikle incelenmediği sonucuna ulaşılmıştır. Uyarlanan ölçeğin güvenirliği hesaplanırken sıklıkla iç tutarlılık yöntemi tercih edilmiştir.

Çalışmaların bulgularında ise yapı geçerliğinin genellikle orijinal ölçek ile benzerlik gösterdiği, ölçekten madde çıkarıldığı durumlarda yerine yeni maddelerin önerilmediği görülmüştür.