Öğretmenlerin Yapısal ve Psikolojik Güçlendirilmeleri ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişki

ÖZ

Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin yapısal ve psikolojik güçlendirilmeleri ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkinin belirlenmesidir. Tarama modelindeki araştırmanın örneklemini, Muğla il merkezinde görev yapan 384 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri, “Çalışma Etkililiği Koşulları Ölçeği, Psikolojik Güçlendirme Ölçeği ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği” ile toplanmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, t testi, ANOVA ve hiyerarşik çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları orta düzeyin üzerindedir. Öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları, cinsiyet, okul türü ve okulun bulunduğu yer değişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılaşmakta; hizmet süresi değişkenine göre farklılaşmamaktadır. Öğretmenlerin yapısal güçlendirilmeleri orta düzeydedir. Öğretmenlerin yapısal güçlendirilmeleri, okul türü ve okul bulunduğu yer değişkenine göre bazı boyutlarda anlamlı düzeyde farklılaşmakta; cinsiyet ve hizmet süresi değişkenlerine göre farklılaşmamaktadır. Öğretmenlerin psikolojik güçlendirilmeleri yüksek düzeydedir. Öğretmenlerin psikolojik güçlendirilmeleri cinsiyet ve okul türü değişkenlerine göre bazı boyutlarda anlamlı düzeyde farklılaşmakta; hizmet süresi ve okulun bulunduğu yer değişkenlerine göre farklılaşmamaktadır. Öğretmenlerin psikolojik ve yapısal güçlendirilmeleri, örgütsel vatandaşlık davranışlarının yaklaşık üçte birini açıklamaktadır. Regresyon analizi sonuçlarına göre, yapısal güçlendirmenin bilgi ve fırsat boyutu ile psikolojik güçlendirmenin birey merkezli güçlendirme boyutu öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışlarının önemli yordayıcılarıdır. Araştırmada, öğretmenlerin yapısal ve psikolojik güçlendirmelerini artırmaya yönelik çeşitli öneriler geliştirilmiştir.